Criteria voor de kwaliteitsimpuls landschap

Aan acht gebiedsorganisaties was gevraagd om uiterlijk 1 mei 2002 een ‘uitvoeringsplan groenblauwe dooradering’ gereed te hebben. Groenblauwe dooradering (GBDA) is een vlechtwerk van overwegend lijnvormige landschapselementen, die nauwelijks een rol spelen bij de voedselproductie, maar die geheel of gedeeltelijk drager zijn van de functies natuur, recreatie en landschap van het landelijk gebied. De inhoudelijke kwaliteits-criteria die de vraag om uitvoeringsplannen GBDA vergezelden waren nog vrij vaag

Beknopt overzicht van onderzoek naar het belang, (trends in) het voorkomen, het functioneren en het realiseren van groenblauwe dooradering (GBDA)

Overzicht van onderzoek verricht in het kader van functievervulling bos, natuur en landscha

Onderbouwing en uitbreiding van het kennissysteem LARCH; dispersievermogen, locale populatie afstand en duurzaamheid van locale populaties

Het LARCH-model is een onderdeel van het instrumentatium van Alterra voor toepassing van ruimtelijk ecologische kennis. Dit rapport beschrijft een deel van de ontwikkeling en onder-bouwing van LARCH aan de hand van gegevens van één soort: de boomklever (Sitta europaea). Het bevat een onderbouwing voor de norm `netwerk afstand¿ ¿ nodig voor het begrenzen van habitat netwerken ¿ op basis van het dispersievermogen van een soort. Het bevat een onderbouwing van de norm `locale populatie afstand¿, nodig voor het begrenzen van netwerken. Tenslotte bevat het een hoofdstuk over de mogelijkheden en de wenselijkheid van het uitbreiden van de uitvoer van LARCH met `de duurzaamheid van locale populaties¿, naast de bestaande uitvoer `de duurzaamheid van netwerkpopulaties

Seabird metapopulations: searching for alternative breeding habitats

Today, many seabird species nest in port areas, which are also necessary for human economic activity. In this paper, we evaluate, using a metapopulation model, the possibilities for creating alternative breeding sites for the Common Tern (Sterna hirundo) in the Rhine¿Meuse¿Scheldt estuary. We explore 22 scenarios that differ with respect to (1) loss of breeding habitat in port areas, (2) location and size of newly created habitat, and (3) coexistence of old and new habitat. Results indicate that loss of port area habitats results in a serious 41% decline in the breeding population. When the loss in ports is compensated for within the ports, the decline was negligible. Fourteen scenarios result in an increase of the Common Tern metapopulation. In these, extra breeding habitat is created outside the ports in fish-rich waters, resulting in a potential metapopulation increase of 25%. However, the period of overlap between lost and newly created habitat strongly affects the results. A gap between the removal of old and the creation of new breeding areas might cause a drop in the metapopulation level of 30%. The population recovery from this drop might take more than 100 years due to slow recolonization. Our results suggest that conservation of seabird species should be evaluated on a metapopulation scale and that the creation of new habitat may help to compensate for habitat loss in other areas. Furthermore, the results indicate that overlap between the existence of old and newly created breeding habitats is crucial for the success of compensation efforts. However, new locations should be carefully selected, because not only is the suitability of the breeding grounds important, but ample fish availability nearby is also ke

Moerasvogels op peil; deelrapport 2: successie en het succes van moerasvogels; aanbevelingen voor beheerders op basis van de relatie tussen moerasvogels en vegetatiesuccessie

In het kader van het beschermingsplan moerasvogels is de relatie tyussen vegetatiesuccessie en het voorkomen van moerasvogels in de broedtijd onderzocht. Op grond van inzicht in ruimtelijke processen in populaties en habitateisen van de 10 belangrijkste moerasvogelsoorten in relatie tot de vegetatiesuccessie in moerassen worden aanbeveling voor beheerders geformuleerd. Daarbij wordt een strategie voor het behoud van moerasvogelpopulatie geformuleerd volgens het principe `moerasvogels houden is moerassen behouden¿

Inventarisatie van het Alterra-onderzoek naar Groen-Blauwe Dooradering

Eén van de doelen van het recente natuurbeleid is het behoud en de versterking van de landschappelijke, ecologische en recreatieve kwaliteit van het landelijk gebied. Het voornemen is om in 2020 een kwart (400.000 ha) van het landelijk gebied landschappelijk met een kwaliteitsimpuls ‘opgeknapt’ te hebben. Deze landschapselementen vormen de groen-blauwe dooradering (GBDA) van het landelijk gebied. De GBDA is het samenhangend netwerk van streekeigen landschapselementen en onverharde paden. De aanleg en het beheer van deze GBDA vraagt veel kennis over de verschillende functies die deze elementen kunnen hebben, over mogelijke combinaties van deze functies en over gewenste locaties en ruimtelijke spreiding van de elementen. Dit rapport bevat een inventarisatie van het recent afgesloten en lopende onderzoek naar GBDA binnen Alterra. Het levert geeft daarmee inzicht in welke kennis beschikbaar is of zal komen en gebruikt kan worden in de kwaliteitsimpul

Online hulp bij mozaïekbeheer

De term mozaïek wordt al ongeveer tien jaar in het weidevogelbeheer gebruikt en is vast onderdeel van het collectieve weidevogelbeheer. Staatsecretaris Bleker gaf in oktober 2011 in antwoord op Kamervragen over de weidevogelstand aan dat hij hier veel van verwacht. De vraag is evenwel hoe je nu kunt beoordelen of een mozaïek goed is. Om dat op een praktische en eenduidige manier te kunnen doen is Beheer-op-Maat (BoM) ontwikkeld, een online kennissysteem waarmee beheerders kunnen zien of hun beheer voldoet voor het in stand houden van de nagestreefde aantallen grutto's

Bedrijfsnatuurplannen; papieren tijger of opmaat voor de organisatie van natuur- en landschapsbeheer als groene dienst?

De betekenis van de Groenblauwe Dooradering, voor het natuur- en landschapsbeleid staat of valt met een goede ruimtelijke rangschikking. Hoe de optimale ruimtelijke rangschikking te realiseren? Kunnen de zogenaamde bedrijfsnatuurplannen (BNP's) hier een functie vervullen? Er is een in-ventarisatie gemaakt van de in Nederland opgestelde bedrijfsnatuurplannen. Ruim 20 plannen zijn kwalitatief geanalyseerd. Voor twee gebieden is nagegaan in hoeverre de plannen daadwerkelijk zijn uitgevoerd. BNP's kunnen een grote rol vervullen bij het internaliseren van natuur en landschap bij de agrariërs (bottom-up proces). BNP's zijn veelvormig. Dit hangt samen met de veelvormigheid in motivatie waarmee ze worden opgesteld: van educatie-middel voor agrariërs tot compensatie-instrument in het kader van vergunningverlening. De realisatie van de BNP's, de feitelijke uitvoe-ring van in het plan opgenomen inrichtings- en beheermaatregelen, varieert per gebied: naar schat-ting is dat de helft tot driekwart van de opgenomen maatregelen. Bij het gebruik maken van be-drijfsnatuurplannen voor de realisatie van Groenblauwe Dooradering gelden de volgende aan-dachtspunten: - behoud van de betrokkenheid van de individuele agrariërs; - koppeling aan regioniveau als het relevante ruimtelijke niveau voor Groenblauwe Dooradering; - opwaarderen van bedrijfsnatuurplannen als document waar vraag en aanbod bij elkaar -komen, wellicht in het kader van Groene Diensten. In een pilot zouden deze aandachtpunten kunnen worden opgenomen